Sinds 1 maart 2009 is een ouderschapsplan opstellen verplicht voor ouders van minderjarige kinderen als zij gaan scheiden. Dit geldt ook voor samenwoners als beiden het gezag hebben over de minderjarige kinderen. Maar waarom is een ouderschapsplan opstellen zo belangrijk?
Hoe zorg je ervoor dat het ouderschapsplan ook echt van toegevoegde waarde is?
Een ouderschapsplan biedt structuur en duidelijkheid
Een ouderschapsplan opstellen biedt structuur. Er worden financiële zaken en omgangsregels vastgelegd maar ook andere zaken, zoals de planning van feestdagen en de wijze waarop ouders elkaar op de hoogte houden, komen aan bod. Met een checklist worden alle zaken doorgesproken. Er moet altijd meer besproken worden dan u denkt en het kan behoorlijk ingewikkeld zijn. Als ouders in goede harmonie uit elkaar gaan en redelijk op één lijn zitten is het al een uitdaging, maar helaas is dat niet altijd zo en dan wordt het nog complexer. Dan is het dus belangrijk om zaken van emoties proberen te scheiden en ervoor te zorgen dat alle zaken aan bod komen. De duidelijkheid die een goed ouderschapsplan biedt helpt zowel ouders als kinderen.
Het effect op de kinderen
Er wordt tegenwoordig veel aandacht besteed aan de gevolgen van vechtscheidingen voor kinderen. Als ouders niet samen tot afspraken komen en er voortdurend sprake is van conflicten dan is dat schadelijk voor de kinderen. Het kan grote gevolgen voor de ontwikkeling van de kinderen hebben maar dat zal zich niet altijd op een duidelijke manier openbaren. Jonge kinderen beschikken nog niet over het vermogen om onder woorden te brengen wat hen dwarszit. Als ze al wel over het vermogen beschikken zich uit te spreken dan zullen zij dat vaak niet doen omdat ze bang zijn bij te dragen aan het verdriet en de boosheid. Soms denken kinderen zelfs dat zij daar de oorzaak van zijn. Bovendien laten kinderen vaak aangepast gedrag zien om vooral geen olie op het vuur te gooien. Het is niet altijd duidelijk hoe kinderen worstelen met de scheiding. Dus, ouders en kinderen zijn gebaat bij een helder en goed opgesteld ouderschapsplan.
Een ouderschapsplan opstellen bij een mediator
Voor het opstellen van een ouderschapsplan moeten ouders stilstaan bij alle aspecten die de zorg voor de kinderen met zich meebrengen. Hoe willen zij daar in de toekomst vorm aan geven. Dat is vaak een pittige opgave. In veel gevallen is er sprake van groot verdriet en boosheid. Dat maakt het extra lastig om op dat moment belangrijke beslissingen te nemen die ook nog eens emotioneel beladen zijn. Het gaat immers over de kinderen. Toch is het zaak om elkaar hierin weer te vinden. Een ouderschapsplan opstellen onder begeleiding van een mediator kan dan erg nuttig zijn. Daarbij wordt alles doorgesproken dat noodzakelijk is in een veilige en vertrouwelijke setting. Er dient een onderscheid gemaakt te worden tussen de liefdesrelatie die wordt beëindigd en de relatie die blijft: die van ouders. Lees hier meer over Mediation bij echtscheiding.
Ouderschapsplan opstellen
Bij het ouderschapsplan opstellen worden tal van zaken vastgelegd. Het is belangrijk om elk onderwerp serieus en goed door te spreken en het niet als een “invuloefening” te zien die nu eenmaal verplicht is. Alleen dan is het mogelijk om een plan op te stellen waar beiden zich in kunnen vinden: een plan dat in het belang van de kinderen is. Alleen dan zullen ouders echt waarde hechten aan het plan en gedreven zijn zich eraan te houden. Met het opstellen van een goed ouderschapsplan geven ouders voor de kinderen een beeld van hoe de toekomst eruit gaat zien. De boodschap is dan: “Wij zijn geen stel meer maar wij zijn nog altijd jullie ouders. Dat vinden wij erg belangrijk en daarom willen wij samen alles goed voor jullie regelen”. Lees meer over de onderwerpen in het ouderschapsplan.
Inspraak kinderen
Ouders worden geacht hun kinderen te betrekken bij de totstandkoming van het ouderschapsplan. Er dient vastgelegd te worden in het ouderschapsplan op welke wijze de kinderen erbij betrokken zijn door de ouders. Dat dient op een bij de leeftijd passende wijze te gebeuren. Uiteraard kunnen kinderen niet bepalen hoe alles gaat worden maar het is van het grootste belang dat zij voelen dat ze gehoord worden. Het helpt hen als ze merken dat hun mening telt en hun gevoelens belangrijk zijn. Dit lijkt een open deur maar als ouders zelf overmand worden door hun emoties dan is het lastig die te parkeren.
Ouderschapsplan opstellen in Mediation
Het voordeel van een ouderschapsplan opstellen in mediation is dat er ruimte is om het over de eigen emoties te hebben. Er is voldoende ruimte om te bespreken waar de ouders mee worstelen. Ieder kan zijn of haar verhaal kwijt.
Daarnaast zijn er momenten dat die emoties geparkeerd gaan worden om samen tot een goed plan te komen. Als mediator vind ik dit een boeiend proces. Het uiten van emoties kan cruciaal zijn, het kan enorm opluchten om zaken uit te spreken. Maar de praktische zaken moeten wel geregeld worden. Daar de balans in vinden met mijn cliënten is een mooie uitdaging die WS Mediation graag aangaat. Het resultaat is dat de relatie op een zo goed mogelijke manier wordt beëindigd en dat een goed plan voor de toekomst klaar ligt.
Dit helpt de kinderen maar de ouders hebben daar zelf ook veel baat bij.
Neem vrijblijvend contact met mij op als u meer wilt weten over het opstellen van een ouderschapsplan en hoe WS Mediation u hierbij kan helpen.
Wilt u meer lezen over kinderen en echtscheiding? Joanne Pedro Carroll schreef het boek Kinderen op de eerste plaats, een absolute aanrader.