Kinderalimentatie is een belangrijk onderwerp dat aan bod komt bij een scheiding. Een scheiding is voor kinderen een heftige gebeurtenis. Om ervoor te zorgen dat zij zo min mogelijk last hebben van de scheiding is het van belang dat zaken goed geregeld worden, ook financieel. Hoe wordt kinderalimentatie berekend? Wanneer bent u verplicht te betalen? Wat is redelijk? Er kunnen heftige discussies ontstaan bij het bepalen wat redelijk is. Er is wel een leidraad voor het berekenen maar als ouders samen de kinderalimentatie vaststellen zijn allerlei uitzonderingen mogelijk. Het berekenen van kinderalimentatie is geen exacte wetenschap, dat geeft vrijheid maar maakt het soms ook erg ingewikkeld.
Kinderalimentatie is voor de kinderen
Dat kinderalimentatie voor de kinderen is lijkt een open deur, toch is er vaak gedoe over omdat het voor de alimentatieplichtige ouder voelt alsof hij of zij het aan de ex-partner geeft. Het is goed te realiseren dat, indien de relatie stand had gehouden, er zonder morren was betaald voor alles dat nodig en mogelijk was voor de kinderen. Dat zou na een scheiding niet moeten veranderen. Dat de ex-partner de alimentatie ontvangt is slechts omdat hij of zij handelt namens de kinderen, zolang zij minderjarig zijn. Als een kind de 18-jarige leeftijd bereikt dan bepaalt het kind zelf wie de alimentatie ontvangt, in beginsel is dat het kind zelf. Het kind mag wel bepalen dat de kinderalimentatie door de andere ouder mag worden ontvangen.
Niet voorwaardelijk
Kinderalimentatie betaald u voor uw kinderen. U kunt er geen voorwaarden aan verbinden, bijvoorbeeld dat u de kinderen vaker wilt zien. Het uitgangspunt is dat kinderen zo min mogelijk de dupe mogen worden van een scheiding, ook financieel. Als ouders in overleg overeenstemming vinden, dan is dat voor alle partijen beter en is er veel mogelijk.
Wanneer bent u onderhoudsplichtig?
Als ouder heeft u een onderhoudsverplichting voor de kinderen. Deze plicht bestaat tot het kind de 21-jarige leeftijd bereikt. Daarna zou het kind er ook nog aanspraak op kunnen maken maar dan alleen als het aan kan tonen dat het niet in staat is in het eigen levensonderhoud te voorzien. Doorgaans betekent het dat na een scheiding ouders onderhoudsplichtig blijven, zoals zij dat ook waren voor de scheiding. De ouder waar het kind het hoofdverblijf heeft ontvangt dan de alimentatie van de andere ouder.
Regelgeving rond kinderalimentatie
Er is geen wet voor het bepalen van de hoogte van kinderalimentatie. In de praktijk leverde dit in het verleden veel problemen op, daarom is het Tremarapport opgesteld. Dit rapport is tot stand gekomen in samenwerking tussen de Nederlandse Vereniging voor Rechtspraak en het Nibud, en wordt als richtlijn genomen in de echtscheidingspraktijk en in de rechtspraak. Er mag van de richtlijn afgeweken worden maar dan moet dat wel goed onderbouwd worden waarom daarvoor gekozen is. De rechter zal dit toetsen, in beginsel zal hij ook het Tremarapport als richtlijn gebruiken.
Hoe wordt de hoogte van de kinderalimentatie bepaald?
Om de hoogte van kinderalimentatie te bepalen worden eerst de kosten van de kinderen bepaald. Daarbij is het inkomen van voor de scheiding leidend. Op basis van dat inkomen en de leeftijd van de kinderen kan in het Tremarapport afgelezen worden wat het eigen aandeel van de ouders is. Dat is dus het bedrag dat de ouders zelf gezamenlijk gaan dragen in de kosten van de kinderen. Vervolgens wordt de draagkracht van de beide ouders berekend. De draagkracht is, zoals het doet vermoeden het bedrag dat de ouder kan bijdragen in het onderhoud van de kinderen. Ook dit wordt berekend op basis van het inkomen van beide ouders. Aan de hand daarvan kan de verdeling worden berekend.
Zorgkorting
De volgende stap is het berekenen van de zorgkorting. De dagen (en nachten) dat de kinderen bij de ouder is wordt gekort op de te betalen alimentatie. Dat zijn immers dagen dat deze ouder zelf de kosten al draagt. Als het kind gemiddeld 1 dag per week bij de andere ouder is geldt een zorgkorting van 15%, bij 2 dagen per week 25% en bij 3 dagen 35%. Uiteraard worden hier niet alleen de vaste dagen per week maar ook de vakantiedagen meegerekend. Het gaat dus om gemiddeld aantal dagen per week. Het mag direct duidelijk zijn dat het vaak niet precies uitkomt op de gegeven percentages. In mediation kunnen ouders samen afstemmen wat zij redelijk vinden, afwijken mag mits beiden het hierover eens zijn.
Indexering
In de wet is vastgelegd dat door de rechter vastgestelde, of door partijen overeengekomen, alimentatie jaarlijks aan het prijspeil dient te worden aangepast. Rond november van elk jaar stelt de Minister van Justitie het indexeringspercentage vast. Dit wordt onder andere gepubliceerd op de site van de Landelijk Bureau Inning Onderhoudsbijdragen (LBIO). Het alimentatiebedrag dient vervolgens per 1 januari van het volgende jaar te worden verhoogd met het gepubliceerde percentage.
Betaling en incasso
Bij echtscheiding en ontbinding van geregistreerd partnerschap dient het scheidingsverzoek met ouderschapsplan ingediend te worden bij de rechter. Op het moment dat de beschikking van de rechtbank er ligt dan is er een executoriale titel voor de afgesproken alimentatie. In de praktijk betekent dit dat het LBIO kan worden ingeschakeld als er niet betaald wordt. Bijkomende kosten zullen op de alimentatieplichtige ouder verhaald worden. Is er een alimentatiebedrag vastgesteld dat niet via de rechtbank deze executoriale titel heeft gekregen dan kan dit alsnog via de rechtbank verkregen worden. Daarna is het mogelijk een deurwaarder in te schakelen voor het incassotraject.
Wat als mijn inkomen daalt?
Er zijn natuurlijk allerlei scenario’s denkbaar. De welstand kan na het beëindigen van het huwelijk behoorlijk teruglopen. In dergelijke gevallen kunnen ouders zelf een afspraak maken over de kinderalimentatie die voor beiden en de kinderen passend is. Als de rechter hierover uitspraak moet doen zal getoetst worden of inkomensvermindering verwijtbaar is. Er worden daarbij twee vragen gesteld.
Kan de alimentatieplichtige het oude inkomen weer verwerven?
Kan dit ook van hem of haar gevergd worden?
Als op beide vragen het antwoord volgens de rechter ja is dan zal uitgegaan worden van het inkomen van voor de scheiding. Daarbij wordt wel gekeken of de alimentatieplichtige na betaling daarvan wel over voldoende middelen van bestaan beschikt, de norm daarbij is 90% van de voor hem of haar geldende bijstandsnorm.
Toeslagen en heffingskortingen
Kinderalimentatie is niet aftrekbaar voor inkomstenbelasting bij de alimentatieplichtige. Voor de ontvanger is deze vrijgesteld van belasting. Belangrijk is wel dat er sprake moet zijn van juridisch bloedverwantschap, dat betekend dat er sprake is van juridisch ouderschap.
Voor de ontvangende ouder is het van belang eens goed te kijken voor welke toeslagen hij of zij in aanmerking komt na de scheiding. Let er wel op dat u op het moment van aanvragen geen aanslagpartner meer heeft. U bent geen toeslagpartner meer op het moment dat het echtscheidingsverzoek is ingediend bij de rechtbank en de vertrekkende partner is ingeschreven op een ander adres bij de gemeente (BRP). Vooral het kindgebonden budget kan een behoorlijk verschil maken.
Ook de vertrekkende partner kan natuurlijk kijken of hij of zij in aanmerking komt voor toeslagen. In dat geval valt te denken aan huur- of zorg toeslag.
Co-ouderschap
Het bovengenoemde wijkt nogal af als er sprake is van co-ouderschap, waarbij de zorg vrijwel 50-50 verdeeld is. Er zal dan in een aantal gevallen geen sprake zijn van kinderalimentatie maar bij grote verschillen in inkomen kan dat nog steeds aan de orde zijn. Overigens kan er dan bij beiden recht zijn op de inkomensafhankelijke combinatiekorting.
Het mag duidelijk zijn dat er veel komt kijken bij het bepalen van de kinderalimentatie. Het is een ingewikkeld proces waarbij ouders nog veel vrijheid hebben om af te wijken als zij het samen eens worden. Daar waar discussie ontstaat wordt het ingewikkeld. Tegelijkertijd is het goed om te weten hoe doorgaans door rechters geoordeeld wordt, daarmee kan de onderhandelingsruimte duidelijk worden .
WS Mediation
Als mediator begeleid ik cliënten bij hun scheiding. Kinderalimentatie maakt daar uiteraard onderdeel van uit als er kinderen bij betrokken zijn. Door mensen te helpen samen weer goed in gesprek te komen en informatie te geven over de gehanteerde regels help ik mijn cliënten om tot afspraken te komen die bij hen passen en voor hun eerlijk en goed zijn. Wilt u meer informatie? Kijk dan op mijn site of neem contact met mij op. Ik bied nieuwe cliënten een gratis en vrijblijvend kennismakingsgesprek.
